زندگی نامه منصف شیرازی

محمد زمان خان معروف به منصف قاجار پسر فضلعلی خان قاجار در سال ۱۱۹۱ – ۱۲۲۷ هجری – در شیراز به دنیا آمد . پدرش در دربار فتحعلی شاه قاجار مقام و پایگاه بلند داشت و از محرمان آن شهریار شمرده می شد . منصف از آغاز جوانی به شغل دولتی تمایل نکرده و به تحصیل فضل و کمال پرداخت تا در سلک شعرا و فضلا قرار گرفت

با اینکه زادگاهش شیراز بود ولی بیشتر نشو و نمای او در تهران شد . اغلب اوقات گوشه نشین و غرق دریای تفکرات عارفانه بود چنانکه در یک قصیده بهاریه به این نکته کرده گوید :

گسسته ست دست فلک عقد مرجان فکندست باد صبا فرش دیبا

ولیکن من از غم به کنجی خزیده نه آگه ز دین و نه ایمن ز دنیا

منصف درانواع شعر دستی قوی داشت و خط شکسته را بسیار خوب می نوشت مردی بلند همت و وارسته بود و اهل فضل ، صحبتش را غنیمت می شمردند و در اوقات دلتنگی به منزل او که در تجریش شمیران واقع بود پناه می بردند رضا قلی خان هدایت در مجمع الفصا به دوستی وی مباهت کرده مینویسد

با منش لطفی کامل و سرشار است و مرا بخدمتش اخلاص بی شمار

وی در اقسام شعر طبع آزمائی کرده و در مدح پیغمبر اکرم و حضرت علی اشعار زیادی سروده است

منصف در سال ۱۲۲۷ – ۱۲۶۴ هجری – در تهران بدرود جهان گفت

آلت زهد نه شایسته رندان صفاست سبحه دردست مرا بهر شمار جام است

بیار باده که بر ما ز کثرت زهاد نمی رسد کف آبی ز جویبار بهشت

ما پاکدامنیم و لیکن به خون دل آلوده کرده عشق تو دامان پاک ما

.