گمان بردن شنگل بر بهرام و باز داشتن او را از ایران

ز بهرام شنگل شد اندر گمان

که این فرّ و این برز و تیر و کمان‏

نماند همى این فرستاده را

نه هندى نه ترکى نه آزاده را

اگر خویش شاهست گر مهترست

برادرش خوانم هم اندر خورست‏

بخندید و بهرام را گفت شاه

که اى پر هنر با گهر پیشگاه‏

برادر توى شاه را بى‏گمان

بدین بخشش و زور و تیر و کمان‏

که فرّ کیان دارى و زور شیر

نباشى مگر نامدارى دلیر

ز بهرام شنگل شد اندر گمان

که این فرّ و این برز و تیر و کمان‏

نماند همى این فرستاده را

نه هندى نه ترکى نه آزاده را

اگر خویش شاهست گر مهترست

برادرش خوانم هم اندر خورست‏

بخندید و بهرام را گفت شاه

که اى پر هنر با گهر پیشگاه‏

برادر توى شاه را بى‏گمان

بدین بخشش و زور و تیر و کمان‏

که فرّ کیان دارى و زور شیر

نباشى مگر نامدارى دلیر

بدو گفت بهرام کاى شاه هند

فرستادگان را مکن ناپسند

نه از تخمه یزدگردم نه شاه

برادرش خوانیم باشد گناه‏

از ایران یکى مرد بیگانه‏ام

نه دانش پژوهم نه فرزانه‏ام‏

مرا بازگردان که دورست راه

نباید که یابد مرا خشم شاه‏

بدو گفت شنگل که تندى مکن

که با تو هنوزست ما را سخن‏

نبایدت کردن برفتن شتاب

که رفتن بزودى نباشد صواب‏

بر ما بباش و دل آرام گیر

چو پخته نخواهى مى خام گیر

پس انگاه دستور را پیش خواند

ز بهرام با او سخن چند راند

گر این مرد بهرام را خویش نیست

گر از پهلوان نام او بیش نیست‏

بخوبى بگویش که ایدر بایست

ز قنّوج رفتن ترا روى نیست‏

چو گویى دهد او تن اندر فریب

گر از گفت من در دل آرد نهیب‏

تو گویى مر او را نکوتر بود

تو آن گوى با وى که در خور بود

بگویش بران رو که باشد صواب

که پیش شه هند بفزودى آب‏

کنون گر بباشى بنزدیک اوى

نگه دارى آن راى باریک اوى‏

هر انجا که خوشتر ولایت تر است

سپهدارى و باژ و ملکت تر است‏

بجایى که باشد همیشه بهار

نسیم بهار آید از جویبار

گهر هست و دینار و گنج درم

چو باشد درم دل نباشد بغم‏

نوازنده شاهى که از مهر تو

بخندد چو بیند همى چهر تو

بسالى دو بار ست بار درخت

ز قنّوج بر نگذرد نیک بخت‏

چو این گفته باشى بپرسش ز نام

که از نام گردد دلم شادکام‏

مگر رام گردد بدین مرز ما

فزون گردد از فرّ او ارز ما

ورا زود سالار لشکر کنیم

بدین مرز با ارز ما سر کنیم‏

بیامد جهان دیده دستور شاه

بگفت این ببهرام و بنمود راه‏

ز بهرام زان پس بپرسید نام

که بى‏نام پاسخ نبودى تمام‏

چو بشنید بهرام رنگ رخش

دگر شد که تا چون دهد پاسخش‏

بفرجام گفت اى سخن‏گوى مرد

مرا در دو کشور مکن روى زرد

من از شاه ایران نپیچم بگنج

گر از نیستى چند باشم برنج‏

جزین باشد آرایش دین ما

همان گردش راه و آیین ما

هر انکس که پیچد سر از شاه خویش

ببر خاستن گم کند راه خویش‏

فزونى نجست آنک بودش خرد

بد و نیک بر ما همى بگذرد

خداوند گیتى فریدون کجاست

که پشت زمانه بدو بود راست‏

کجا آن بزرگان خسرو نژاد

جهاندار کى‏خسرو و کى‏قباد

دگر آنک دانى تو بهرام را

جهاندار پیروز خودکام را

اگر من ز فرمان او بگذرم

بمردى سر آرد جهان بر سرم‏

نماند بر و بوم هندوستان

بایران کشد خاک جادوستان‏

همان به که من بازگردم بدر

ببیند مرا شاه پیروزگر

گر از نام پرسیم بر برزوى نام

چنین خواندم شاه و هم باب و مام‏

همه پاسخ من بشنگل رسان

که من دیر ماندم بشهر کسان‏

چو دستور بشنید پاسخ ببرد

شنیده سخن پیش او بر شمرد

ز پاسخ پر آژنگ شد روى شاه

چنین گفت اگر دور ماند ز راه‏

یکى چاره سازم کنون من که روز

سر آید بدین مرد لشکر فروز