جنگ های ایشتوویگو و پارسیان

کورش با کمک پدر ۳۰۰ هزار پیاده و ۵۰۰۰ سواره و ۱۰۰ گردونه جنگی داس دار فراهم آورد و برای جنگ اماده شد

از آن سو آستواگس از رفته ها اگاه شد با یک میلیون -/۰۰۰/۰۰۰/۱ – پیاده . ۲۰۰ هزار سوار و ۳۰۰ گزدونه جنگی داس دار ، جنگ را به پارس کشانید و در رزمی که کناره کو های بلند شهر پاسارگاد با پارسیان کرد انان را با همه کوشش و دلیری هی بریس و کورش و اترداتیس در هم شکست ر زد و خورد خونین دوم پدر کورش گرفتار امد و از زخم فراوان بمرد

آستواگس بزرگواری نمود و بر او ببخشود و بفرمود تا شاهانه به خاکش سپارند . کورش به سوی شهر پاسارگاد گریخت و هی بریس هم که تنگه هاهی دشوار گذر را گرفته بود نتوانست در برابر زرنگی و هوشیاری فرماندهی چون آستواگس تاب اورد و ناچار به گریز شد . ماد ها سر ئر ئنبال پارسیان نهادند و جنگ سوم در گرفت و کار به سود مادها ی چرخید . در این میان کورش به خانه ای رسید ک کودکیش را در آ« سپری شده بود . پس برای قربانی کردن آتشی از چوب درخت سرو و درخت غار بر افروخت ، و آرد گندم نیاز ایزدان کرد . بی درنگ آذرخشی در سوی خاوری آسمان درخشید و تند بغرید و پرندگان نیکو فال راه پاسارگاد را بدو نمودند

پارسیان زنان و بچگان خود را بر فراز کوه ها نگهداشته بودند و خود در دامان کوه مردانه می جنگیدند . آستواگس گروهی از یارانش را گفت که هرگاه سربازی از مادها به دشمن پشت کرد از پایش در اورید و رزم را سخت کرد و همه را به ناچار از پای کوه بالا برد و پارسیان را تا ستیغ کوه گریزان ساخت . در این هنگام که ماد ها به پیروزی دست میافتند

زنان پارسی که مردان خود را به سوی کوه گریزان دیدند دامن هایشان را بالا زدند و خروش بر اوردند که ای ترسویان به کجا میگریزید ؟ آیا بر آنید که به جائی پناه برید که از آن زاده شدید ؟

پارسیان چئن این بشنیدند از شرم و ننگ هراسیدند و تاب ان سرزنش و بیغاره را نیاورده به سوی دشمن زدند و استواگس مجبور شد که تخت و تاجش را رها کرده بگریزد چون این کاری که زنان کردند مایه پیروزی پارسیان شد هنوز – یعنی زمان کتزیاس – شاهنشاهان هخامنشی هرگاه به پاسارگاد می روند به هر زن پارسی به اندازه ۲۰ درم اتیکی زر میبخشند

هی بریس تاج پادشاهی را بر یر کورش گذاشت و پارسیان گنجینه های هنگفتی از لشکرگاه مادها به تاراج بردند . چون مردم سرزمین های دیگر نیز این داستان بدانستند بر مادها بشوریدند ارته سوراس فرمانده گرگان نخستین کسی بود که به فرمان کورش گردن نهاد و گروگان سپرد . شهربان پارثَوَ – خراسان – و پادشاه هان سکاها و باختران نیز چنان کردند . پس از آن کورش بر آستواگس – که اینک تنها مانده بود – تاخت و شکستش داد و گرفتارش کرد

.