فرستادن کى‏خسرو گودرز را به جنگ تورانیان

پس آگاهى آمد آمد بپیروز شاه

که آمد ز توران بایران سپاه‏

جفا پیشه بد گوهر افراسیاب

ز کینه نیابد شب و روز خواب‏

بر آورد خواهد همى سر ز ننگ

ز هر سو فرستاد لشکر بجنگ‏

همى زهر ساید بنوک سنان

که تابد مگر سوى ایران عنان‏

سواران جنگى چو سیصد هزار

بجیحون همى کرد خواهد گذار

سپاهى که هنگام ننگ و نبرد

ز جیحون بگردون بر آورد گرد

دلیران بدرگاه افراسیاب

ز بانگ تبیره نیابند خواب‏

ز آواى شیپور و زخم دراى

تو گویى بر آید همى دل ز جاى‏

پس آگاهى آمد آمد بپیروز شاه

که آمد ز توران بایران سپاه‏

جفا پیشه بد گوهر افراسیاب

ز کینه نیابد شب و روز خواب‏

بر آورد خواهد همى سر ز ننگ

ز هر سو فرستاد لشکر بجنگ‏

همى زهر ساید بنوک سنان

که تابد مگر سوى ایران عنان‏

سواران جنگى چو سیصد هزار

بجیحون همى کرد خواهد گذار

سپاهى که هنگام ننگ و نبرد

ز جیحون بگردون بر آورد گرد

دلیران بدرگاه افراسیاب

ز بانگ تبیره نیابند خواب‏

ز آواى شیپور و زخم دراى

تو گویى بر آید همى دل ز جاى‏

گر آید بایران بجنگ آن سپاه

هژبر دلاور نیاید براه‏

سر مرز توران بپیران سپرد

سپاهى فرستاد با او نه خرد

سوى مرز خوارزم پنجه هزار

کمر بسته رفت از در کارزار

سپهدارشان شیده شیر دل

کز آتش ستاند بشمشیر دل‏

سپاهى بکردار پیلان مست

که با جنگ ایشان شود کوه پست‏

چو بشنید گفتار کارآگهان

پر اندیشه بنشست شاه جهان‏

بکاراگهان گفت کاى بخردان

من ایدون شنیدستم از موبدان‏

که چون ماه ترکان بر آید بلند

ز خورشید ایرانش آید گزند

سیه مار کو را سر آید بکوب

ز سوراخ پیچان شود سوى چوب‏

چو خسرو ببیداد کارد درخت

بگردد برو پادشاهى و تخت‏

همه موبدان را بر خویش خواند

شنیده سخن پیش ایشان براند

نشستند با شاه ایران براز

بزرگان فرزانه و رزم ساز

چو دستان سام و چو گودرز و گیو

چو شیدوش و فرهاد و رهّام نیو

چو طوس و چو رستم یل پهلوان

فریبرز و شاپور شیر دمان‏

دگر بیژن گیو با گستهم

چو گرگین و چون زنگه و گژدهم‏

جزین نامداران لشکر همه

که بودند شاه جهان را رمه‏

ابا پهلوانان چنین گفت شاه

که ترکان همى رزم جویند و گاه‏

چو دشمن سپه کرد و شد تیز چنگ

بباید بسیچید ما را بجنگ‏

بفرمود تا بوق با گاو دم

دمیدند و بستند رویینه خم‏

از ایوان بمیدان خرامید شاه

بیاراستند از بر پیل گاه‏

بزد مهره در جام بر پشت پیل

زمین را تو گفتى بر اندود نیل‏

هوا نیلگون شد زمین رنگ رنگ

دلیران لشکر بسان پلنگ‏

بچنگ اندرون گرز و دل پر ز کین

ز گردان چو دریاى جوشان زمین‏

خروشى بر آمد ز درگاه شاه

که اى پهلوانان ایران سپاه‏

کسى کو بساید عنان و رکیب

نباید که یابد بخانه شکیب‏

بفرمود کز روم و ز هندوان

سواران جنگى گزیده گوان‏

دلیران گردنکش از تازیان

بسیچیده جنگ شیر ژیان‏

کمر بسته خواهند سیصد هزار

ز دشت سواران نیزه‏گزار

هر آن کو چهل روزه را نزد شاه

نیاید نبیند بسر بر کلاه‏

پراگنده بر گرد کشور سوار

فرستاده با نامه شهریار

دو هفته بر آمد بفرمان شاه

بجنبید در پادشاهى سپاه‏

ز لشکر همه کشور آمد بجوش

ز گیتى بر آمد سراسر خروش‏

بشبگیر گاه خروش خروس

ز هر سوى برخاست آواى کوس‏

بزرگان هر کشورى با سپاه

نهادند سر سوى درگاه شاه‏

در گنجهاى کهن باز کرد

سپه را درم دادن آغاز کرد

همه لشکر از گنج و دینار شاه

بسر بر نهادند گوهر کلاه‏

به برگستوان و بجوشن چو کوه

شدند انجمن لشکرى همگروه‏

چو شد کار لشکر همه ساخته

وزیشان دل شاه پرداخته‏

نخستین ازان لشکر نامدار

سواران شمشیر زن سى هزار

گزین کرد خسرو برستم سپرد

بدو گفت کاى نامبردار گرد

ره سیستان گیر و بر کش بگاه

بهندوستان اندر آور سپاه‏

ز غزنین برو تا براه برین

چو گردد ترا تاج و تخت و نگین‏

چو آن پادشاهى شود یک سره

بآبشخور آید پلنگ و بره‏

فرامرز را ده کلاه و نگین

کسى کو بخواهد ز لشکر گزین‏

بزن کوس رویین و شیپور و ناى

بکشمیر و کابل فزون زین مپاى‏

که ما را سر از جنگ افراسیاب

نیابد همى خورد و آرام و خواب‏

الانان و غزدژ بلهراسب داد

بدو گفت کاى گرد خسرو نژاد

برو با سپاهى بکردار کوه

گزین کن ز گردان لشکر گروه‏

سواران شایسته کارزار

ببر تا برآرى ز دشمن دمار

باشکش بفرمود تا سى هزار

دمنده هژبران نیزه‏گزار

برد سوى خوارزم کوس بزرگ

سپاهى بکردار درنده گرگ‏

زند بر در شهر خوارزم گاه

ابا شیده رزم زن کینه خواه‏

سپاه چهارم بگودرز داد

چه مایه و را پند و اندرز داد

که رو با بزرگان ایران بهم

چو گرگین و چون زنگه و گستهم‏

زواره فریبرز و فرهاد و گیو

گرازه سپهدار و رهّام نیو

بفرمود بستن کمرشان بجنگ

سوى رزم توران شدن بى‏درنگ‏

سپهدار گودرز کشوادگان

همه پهلوانان و آزادگان‏

نشستند بر زین بفرمان شاه

سپهدار گودرز پیش سپاه‏

بگودرز فرمود پس شهریار

چو رفتى کمر بسته کارزار

نگر تا نیازى ببیداد دست

نگردانى ایوان آباد پست‏

کسى کو بجنگت نبندد میان

چنان ساز کش از تو ناید زیان‏

که نپسندد از ما بدى دادگر

سپنجست گیتى و ما بر گذر

چو لشکر سوى مرز توران برى

مکن تیز دل را بآتش سرى‏

نگر تا نجوشى بکردار طوس

نبندى بهر کار بر پیل کوس‏

جهان دیده‏اى سوى پیران فرست

هشیوار و ز یادگیران فرست‏

بپند فراوانش بگشاى گوش

برو چادر مهربانى بپوش‏

بهر کار با هر کسى داد کن

ز یزدان نیکى دهش یاد کن‏

چنین گفت سالار لشکر بشاه

که فرمان تو برتر از شید و ماه‏

بدان سان شوم کم تو فرمان دهى

تو شاه جهاندارى و من رهى‏

بر آمد خروش از در پهلوان

ز بانگ تبیره زمین شد نوان‏

بلشکر گه آمد دمادم سپاه

جهان شد ز گرد سواران سیاه‏

بپیش سپاه اندرون پیل شست

جهان پست گشته ز پیلان مست‏

و زان ژنده پیلان جنگى چهار

بیاراسته از در شهریار

نهادند بر پشتشان تخت زر

نشستنگه شاه با زیب و فر

بگودرز فرمود تا بر نشست

بران تخت زر از بر پیل مست‏

برانگیخت پیلان و برخاست گرد

مر آن را بنیک اخترى یاد کرد

که از جان پیران برآریم دود

بران سان که گرد پى پیل بود