جشن های ایرانیان
خرم روز و ارتباط با یلدا
دی، یکی از ماههای مقدس وپر ارج است۰ از این جهت که یکی از نامهای خداوند، دی می باشد. سه روز در این ماه نیز چون ماه های دیگر نامزدبه دی است، یعنی نامی از نامهای اورمزد. به همین جهت است که ماه دی را ماه خداوند می نامیدند.
این اژه در اوستا، دثوش یا دذو و در فارسی جدید دی شده است، صفت میباشد به معنب دادار، آفریننده و پروردگار، از مصدر دا به معنی دادان، ساختن وآفریدن.
روز اول هرماه اورمزد نام دارد که نام خداوند است. روزهای هشتم وپانزدهم بیست وسوم نیز(دی) نا مدارد در هر ماهی. اما جهت آنکه این سه روز با هم اشتباه نشود، در تلفظ، در پس دی، نام روز بعد را افزوده اند. روز هفتم را میگویند دی بآذر و روز پانزدهم را دی بمهر و روز بیست وسوم را دی بدین۰
کسانی چون نیبرک و کریستن سن بر آنند که این تقسیم و نام گذاری، دلالت بر آن دارد که در گاه شماری وتقویم اوستایی نیز هفته وجود داشته است، یا به هر حال ماه را به چهار بخش تسیم می کرده اند در مواعی که نام خداوند یا فت وی تکرار می شده، اما به این نظر ایرادات وانتقادهای بسیاری شده ومورد بول قرار نگرفته است. به هرحال روز اول از ماه دی، به مناسبت برخوردنام ونعمت خداوندجشن گرفته می شد ئ آن را خرم روز می نامیدند وروزی بزرگ بود مشحون از آداب و مراسم دینی وغیر دینی. ابوریحان بیرونی وگردیزی و دیگران روز اول دی ماه را خرم روز نامیده اند. اما خلف تبریزی خرم روز را روز هشتم از ماه دی دانسته وگفته به مناسبت برخورد نام روز و ماه، خرم روز جشن بوده است. زرتشتیان به ویژه پارسیان این روز را بسیا ر محترم شمرده و آن را دی دادار جشن می نامند.
.
