زندگی نامه حکیم سوزنی سمرقندی

محمد ملقب به تاج الشعرا فرزند علی در شهر نسف واقع در نزدیکی سمرقند چشم به جهان گشود . در آغاز جوانی برای تحصیل علوم به بخارا رفت و بر اثر تعلق خاطر به خیاط پسری زبان به شاعری گشوده سوزنی تخلص کرد

سوزنی از شاعران چیره دست زمان خود بود و در گفتن هجو از هیچ کس پروا نداشت و شاید کمتر کس از تیغ زبان او سالم ماند . چنانکه یک سوم دیوان او را هجا تشکیل میدهد

اشعارش بسیار ساده و روان و شیرین است و حتی در تمام دیوان او یک بیت مشکل و معقد پیدا نمیشود

حکیم سوزنی با انوری ، عمعق ف امیر معزی ، ادیب صابر ، وطواط و سنائی معاصر بوده و در هجو بعضی از آنان زبان گشوده و از خود آزرده است

در پایان عمر از هجو توبه کرد و به عبادیت و ریاضت پرداخت

ز هر بدی که تو دانی هزار چندانم             مرا نداند از آنگونه کس که من دانم

به آشکار بدم در نهان ز بد بتر                 خدای داند و من ز آشکار و پنهانم

تن من است چو سلطان معصیت فرمای        من از قیاس غلام و مطیع سلطانم

غاتم نیست به فرمان خواجه رام چنان         که من به هر زه تن خویش را به فرمانم

به یک صغیره مرا رهنمای شیطان بود        به صد کبیره کنون رهنمای شیطانم

به حق دین مسلمانی ای مسلمانان             که چون به خود نگرم ننگ هر مسلمانم

رسول گفت پشیمانی از گنه توبه کن          بدین حدیث کس از تائب است من آنم

فلان و بهمان گوئی که توبه یافته اند         چه مانع است مرا ؟ من فلان و بهمانم

به زهد سلمان اندر رسان مرا ملکا           چو یافتم ز پدر کز نژاد سلمانم

به حق اشهد ان اله الا الله                      چنان بمیران کاین قول بر زبان رانم

یطوریکه از اشعار بر میآید نسبت وی به سلمان فارسی می رسیده است . حکیم سوزنی در سال ۵۵۲ – ۵۶۹ هجری – در سمرقند در گذشت و در منار قبر پیر خود ابو منصور ترمذی به خاک سپردندش

.